Sanatsever ve koleksiyoner Tansa Mermerci 3 yıl önce ortakları ile beraber hayata geçirdiği SPOT Projects ile Türkiye’de benzeri olmayan bir sanat kurumunu İstanbul’a kazandırdı. Mermerci, çağdaş sanat koleksiyonu, genç sanatçılara verdiği destek ve SPOT aracılığıyla parçası olduğu sanat eğitimleri ile sanat dünyasının sık sık gündeme gelen isimlerden.
Bu yıl 25-28 Eylül 2014 tarihlerinde gerçekleşecek olan sezonun ilk sanat fuarı Art International’ın Konuşma Programının organizasyonunu SPOT Projects üstleniyor. Fuar başlamadan Mermerci ile Art International’ın programı, SPOT’un sanat dünyasında doldurduğu yer ve genç sanatçıları desteklemek isteyen koleksiyonerlere tavsiyeler gibi konular üzerinde konuştuk. Fuar ve sergilerle dolu bir sonbahar sezonu tüm hızıyla başlamadan önce söyleşilerimizi keyifle okuyacağınıza inanıyoruz.
Spot Projects geçtiğimiz yıl ilki düzenlenen Art International sanat fuarının “Sanat İnsiyatifleri” bölümünde yer almıştı. Bu yıl Art International Konuşma Programını hazırlama konusunda Spot Projects ile işbirliği nasıl gerçekleşti?
Art International Fuarı’nın ilk senesinde Spot Projects olarak sanat inisiyatifleri bölümünde yer almıştık. Standımızda Spot Projects’i tanıtma şansının yanı sıra hamiliğini üstlendiğimiz sanatçıların işlerini de sergilemiştik. Ayrıca, geçen sene Art International fuarı konuşma programında Amerikan Express sponsorluğunda bir panel organize etmiştik. Bu panel oldukça yoğun ilgi ve katılım aldı. Bu panelin başarısından ötürü, 2014 fuar konuşma programını yaratmak, kürate etmek ve organize etmek üzere Art International fuarı direktörlerinden davet aldık. 25-28 Eylül 2014 tarihlerinde gerçekleşecek olan Art International Fuarında standımızın yanı sıra Art International konuşma programını da yürütüyor olacağız. Konuşmalar için yurtiçi ve yurtdışından birbirinden önemli konuşmacılar davet ettik. Fuarda bilgi paylaşımı, dialog kurulmasını ve eleştirel görüş yaratılmasını sağlamayı amaçlıyoruz.
Bu senenin konuşma programı oluşturulurken hangi konular üzerinde duruluyor? Bu konulara nasıl karar verdiniz?
SPOT Projects, Art International için kürate ettiği konuşma programında izleyicilere koleksiyonerleri, güncel sanat üstüne çalışan kurum ve vakıf direktörlerini, sanatçı insiyatiflerini, sanatçıları ve küratörleri dinleme fırsatı tanıyacaktır. SPOT projects olarak düzenlediğimiz seminerlerde günümüz sanatının en çarpıcı konularına değinerek mimari, tasarım ve sanatın birleştiği noktalara da göz atacacağız.
Art International’da dinleme fırsatı bulacağınız konuşmacılar arasında Boghassian Vakfı’nın kurucusu koleksiyoner Jean Boghassian, Suna-İnan Kıraç Vakfı Direktörü Özalp Birol, Tschoban Vakfı’nın direktörü Nadejda Bartels, Deutschebank küratörü Alistair Hicks, Borusan Müzesi küratörü Kathleen Forde, BSI Bankası küratörü Francesca Martinoli ve BASMOCA Sanal Müzesinin kurucusu koleksiyoner Basma Al Sulaiman, Sharjah Vakfı’nın başkanı Şeyha Hoor Al Qasimi, küratör Vasıf Kortun, sanatçı Mario Rizzi ve Prada Vakfı’nın kurucusu Germano Celant var.
Konuşma Programı çerçevesinde ilham aldığınız yurtdışı sanat fuarları oldu mu?
Basel ve Frieze gibi Dünya’nın önde giden fuarlarında konuşma programları çok önemsenen bir olgudur. Bu konuşma programları sayesinde bilgi paylaşımına, diyalog kurulmasına ve eleştirel görüş yaratılmasına fırsat veriliyor. Art International fuarında özenle kürate edilmiş bir konuşma programının varlığı fuarın bütünlüğü, öncülüğü ve izleyici ile kuracağı diyalog açısından önemlidir. Dolayısıyla SPOT Projects bu görevi üstlenmiş bulunmaktadır.
Spot Projects Türkiye Sanat Dünyası’nda nasıl bir yer dolduruyor? Sanatseverlere Spot Projects dışında önerebileceğiniz eğitim kurumları var mı?
SPOT bağımsız olarak kurulmuş bir sanat eğitim ve üretim projesi. İki temel amacı var. Birinci amacı Türkiye’de ve özellikle İstanbul’da son zamanlarda ciddi bir biçimde artan güncel sanat ilgisini bilinçli bir şekilde yönlendirmek, bilinçli koleksiyonerler ve sanatseverler yetiştirmek. İkincisi ise güncel sanat üretimine destek vermek. Bu bağlamda söz konusu güncel sanat çalışmalarının sürdürülebilir olması için düzenlediğimiz seminerlerden gelen gelirin belli bir kısmıyla bir “üretim fonu” oluşturuluyor. Sanat Üretimine doğrudan destek vermesi ve geniş kitlelere sanat hamiliğini yaygınlaştırma amacı ile SPOT Projects Türkiye Sanat Dünyası’nda bir ilk ve özel bir misyonu var.
Spot Projects olarak yeni ve yükselen sanatçılara nasıl destek veriyorsunuz?
SPOT Projects Üretim Fonu kendi seçtiği ve pratiklerinin güncel bağlamda değerli olduğunu düşündüğü sanatçılarla çalışıyor. SPOT Projects çalıştığı sanatçının kariyerinin en başında olmasından daha ziyade, bu kariyere kendini adamış olmasını tercih eder. Üretilen projeler, araştırmayı ve süreci öne çıkaran projelerdir. SPOT Projects, seçilen sanatçının üretimini bir küratör eşliğinde yapılmasını öngörür. Bu bağlamda, küratör ve sanatçı projeyi birlikte şekilllendirip hayata geçirir.
Her bir SPOT Projects üyesi ve eğitim katılımcısı bir hami olarak hareket etmektedir. Ekim 2013 – Mayıs 2014 SPOT Projects üyelik programından ve aktivitelerinden gelen gelirlerle 2014 yazında 7 sanatçı tarafından üretilen işler desteklendi. Bu bağlamda “Domates-Biber-Patlıcan” başlığı altında üretilen sanat işlerinin sergisini gerçekleştiriyor olacağız. 20 Eylül 2014’te İstiklal Caddesi üstünde bulunan Elhamra Han’da açılacak sergide bu işleri görmek mümkün olacaktır. Aynı işleri Art International fuarında ki standimizda da görmeniz mümkün olacaktır.
Genç sanatçıları desteklemek isteyen sanatseverlere ne gibi tavsiyeler verebilirsiniz?
Genç sanatçıları desteklemek isteyen koleksiyonerlerin sanata olan sevgilerini sadece sanat alarak ifade etmemeliler diye düşünüyorum. Koleksiyonerin önemli bir özelliği de sanatçıya karşı sorumluluğu olduğunu bilmesidir. İyi bir koleksiyoner aynı zamanda sanatçıların, kendisi veya yurtiçi/yurtdışı sergiler için iş üretmesine destek veren bir hamidir. Sonuçta bu destek koleksiyona yansır: Üretim sürecinin bir parçası olmak ve sanatçının yaratıcılığına yakınlaşmak, herhangi bir sanat eseri alımında yaşanmayan bir olgudur. Sanatçı ile bu üretim sürecini paylaşmak bir koleksiyonerin sonraki seçimleri için de çok önemli referans noktaları oluşturmaktadır.
Spot Projects’in eğitim programında size gelen talepler veya geribildirimler doğrultusunda yapmayı planladığınız yenilikler var mı?
SPOT Projects programları farklı formatlardan oluşmaktadır: 7 Haftalık kurlar; 1 veya 2 günlük atölyeler; uluslararası ve şehirlerarası seminerler; saha gezileri; etkinlikler ve üyelik programı. Programlarımızda uzun araştırmalar sonunda gündeme paralel ilgi çekici konular seçmeye çalışıyoruz. Örneğin bu sene büyük talep alan Türkiye’de Güncel Sanat seminerimizi tekrar edeceğiz.
Son yıllarda daha çok çağdaş sanat eserlerine odaklanan bir koleksiyonunuz var. Eserlerinizi genelde nerelerden satın alıyorsunuz?
Genelde eser alımlarımı galerilerden, sanatçı stüdyolarından veya fuarlardan yapıyorum.
İlk aldığınız eser: Hakan Kırdar’ın “İsimsiz 9” adlı fotorealistik işleri
En çok sahip olmak isteyeceğiniz eser: Martha Rosler ve Mike Kelly’den işler
İlgi duyduğunuz sanat türü: Kalbime hitap eden her medyum
Sanatın sizin için anlamı: Tutku – Motivasyon – Dinginlik – Algı